woensdag 15 februari 2017

Van boom tot tafel....

"Er was eens een grote, statige, oude kastanjeboom. Hij groeide in Noordwijk, niet zover van de kust. Hij stond er al zo lang, dat niemand meer wist hoe oud hij was, de boom zelf ook niet. Op een dag kwam er een busje voorrijden en mannen liepen om hem heen. De boom hoorde hen mompelend overleggen. Hij werd gesnoeid. Het deed pijn en  tegelijkertijd voelde het goed.
De boom bleef groeien, maar voelde wel, dat hij erg oud begon te worden. Hij stond wat scheef en op een dag waren de mannen met het busje terug.
Wat ging er gebeuren??
De mannen overlegden weer. De boom ving de woorden 'gevaarlijk' en 'te oud' en 'storm' op. Er was geen weg meer terug. Deze statige, machtige kastanjeboom werd te oud en stond gevaarlijk te wezen. Met een flinke storm, was de kans groot dat hij omwaaide.  De bijl moest erin. De boom werd omgehakt en weggehaald. De mannen met het busje namen hem mee.
Eerst naar een zagerij. De zijtakken moesten eraf en de brede stam werd in plakken van 6 cm gezaagd. En toen de zaag tevreden het hout van deze mooie, oude boom doorsneed, waardoor de even mooie binnenkant tevoorschijn kwam,  toen opeens...... brak de zaag in tweeën!  Een verrassing van de boom: er waren ooit twee spijkers in geslagen en die waren door de boom helemaal omarmd. De zaag brak er op stuk. Één plak was 'mislukt'.
De boom, in plakken gezaagd, werd meegenomen en vooruit..... de plank waar een groot gat van de zaag in zat en die helemaal scheef gezaagd was, mocht ook mee.

Na een paar maanden in een schuur te hebben gelegen, kwamen er allerlei mensen een stuk van de boom kopen.  Eén plak van de boom werd een bar in een chique restaurant.  Een andere plak werd een vergadertafel in een duur kantoor. Zo kregen alle plakken een plekje.
Alleen de plak waar de spijkers nog in zaten en waar de zaag op stukgebroken was, bleef staan.

Tot, op een dag...... er twee mensen binnen kwamen.  Natuurlijk keken ze eerst naar de mooie plakken hout. Maar vreemd genoeg waren ze daar niet tevreden mee. Tot één van hen mij, de 'mislukte' plank zag.
"Wat is dit??" vroeg ze. Ik werd bekeken en betast..... beoordeeld en geprijsd...... en uiteindelijk goed bevonden.
Hoera! Ik mocht mee!!"


En dit begin van een waargebeurd sprookje, is het begin van onze nieuwe eettafel!

Onze glazen Ikea-tafel had al heel wat jaren dienst gedaan als eettafel (hoewel het stiekem een bureau was). De stoelen van de kringloop, die al drie keer een nieuwe zitting hadden gekregen, waren nu echt toe aan vervanging. Zó lekker zaten ze eigenlijk niet.
Tijd voor iets nieuws.
En mijn lief had een idee:
Een tafel vol warmte en sfeer!
Een tafel rechtstreeks uit de natuur!
Een tafel, passend in het huis van een meubelmaker!
En zó kwam een plak, van een grote kastanjeboom uit Noordwijk, in ons huis terecht.
Dit is het eindresultaat, maar ik neem je nog even mee naar ónze kant van het verhaal.

Waar beginnen sommige ideeën eigenlijk?
Even terugdenkend.........Het was het moment dat ik gefrustreerd werd door onze stoelen. Ze zitten hard hoewel daar stoelkussentjes voor gekocht waren. Alleen, de kussens kregen steeds meer onuitwasbare vlekken èn kapotte lusjes. Hierdoor lagen ze meer op de grond dan op de stoelen. Bah........    Daarnaast vind ik het heerlijk als er regelmatig mensen aanschuiven en gezellig mee-eten. Zo heeft onze buurvrouw - die nu onze buurvrouw niet meer is - bijna twee jaar lang eerst één en daarna twee keer per week met ons meegegeten. Voor de gast was er echter alleen een wiebelig klapstoeltje beschikbaar (waar mijn, zichzelf opofferende lief, dan op ging zitten).  Te weinig ruimte aan tafel en te weinig comfort voor gasten!  Ik wilde heel graag een uitgestrekte, lange tafel met veel ruimte en comfortabel zittende stoelen. Een heuse zoektocht volgde.  Gelukkig niet langs winkels en meubelboulevards, wat dus helemaal niet mijn ding is, maar via Marktplaats. Daar adverteren ook veel bedrijven  met nieuwe producten.  En via Pinterest kwamen er prachtige ideeën voorbij voor een tafel. Dit is het terrein van mijn lief.  Zit ik avonden te bloggen, dan zit hij te surfen, op zoek naar nieuwe ideeën en nieuwe producten. Ja, dit klinkt wat minder sprookjesachtig, maar zó begon het dus.

Om meer warmte en sfeer in de eethoek te krijgen, wilden we een houten tafel. Zelf te maken........
In Katwijk vonden we een hoveniersbedrijf die stukken boom (in de lengte doorgezaagde plakken) verkocht. De boom werd eerst door hen onderhouden en verzorgd en uiteindelijk gekapt.
In een grote loods, lagen veel van deze boomstamplakken. Eigenlijk kwamen we kijken voor
iepenhout. Maar deze planken waren te smal om er een eettafel van te maken.
Even een uitstapje. Hier zag ik heel smalle planken van Taxus hout liggen. Er zit zelfs een paarse kleur in het hout. Wat een prachtige verrassing van de boom!
Uiteindelijk, zoals je in het verhaal hebt kunnen lezen, kwamen we uit bij kastanjehout, wat een lager soortelijk gewicht heeft. Ook lagen daar veel bredere planken van. Kastanjehout heeft vaak meer knoesten, uit- en inwendig. Kortom, een plank die niet alleen uniek ís, maar er ook zo uitziet!
De plank waar de zaag op kapot brak, is nog prima glad te krijgen, maar het kost een heleboel werk.
Dat geeft niet, als we horen dat de prijs ook een stuk naar beneden gaat.
Want hout is duur! Erg duur!
Hij past maar net aan in de auto. De breedte is geschikt als tafelblad :)!
Wij zaten voorin met onze knieën tegen de voorruit, waaruit af te leiden is, dat ook de lengte naar tevredenheid is.
En ja...... mijn lief heeft er het gereedschap voor en ziet het werk zitten!
De tafel wordt thuis in de eethoek even gemeten, gewoon door hem bovenop de oude tafel te leggen. Hij is zelfs iets te lang en past niet! Dan maar eerst in de lengte er een stuk afzagen.
En dat kan met een gewone handzaag.
Voor het grove werk wordt er eerst geschaafd. Schuren komt later wel.
Die grote flap moet er natuurlijk af.....
Om later nog te kunnen kiezen, wat de bovenzijde wordt, worden beide zijden van de plank hetzelfde behandeld.
In het midden zit een gat, waar de bast omheen gegroeid is.
Wat een machtig mooie boom!
Na een paar uur werk, is de boom aan beide zijden gelijkmatig en min of meer recht.
Hoewel...... recht is nog wel even een dingetje.
Hout trekt krom onder invloed van vocht en temperatuur.
De boomplak ligt buiten - afgedekt met een plastic zeil - maar met met een hoog luchtvochtigheidsgehalte. Zo is het nog spannend of er straks een glas op blijft staan, of dat het eraf glijdt ;)

Dan schuren.....
Niet met de hand natuurlijk, ben je wijs met dit oppervlak?!
En wat wordt het mooi glad.
Binnen in huis kan de boom drogen.
Wat mooi als hij weer verticaal staat. Je krijgt een beeld
van hoe de boom er moet hebben uitgezien.
En al die knoesten aan de zijkant, met de bast er gedeeltelijk aan?
Ja, die vinden wij juist leuk. Dat maakt het levendig en uniek!
Robuust en stoer!
De vele gaten in het hout, worden opgevuld met epoxy.

Epoxy is een thermohardende kunststof. Dit vult niet alleen gaten op, maar maakt ze ook weer- en vochtbestendig. Tijdens de productie is epoxy dun-vloeibaar en leent zich voor het impregneren van vezelmateriaal. Na uitharding noemt men de combinatie met vezels composiet. Composieten zijn licht en sterk, weer- en waterbestendig en worden veel buiten gebruikt, onder andere bij boten.
Niet alle gaten zijn goed gevuld, want het was nog een heel werk, bij zo'n ruige plank.
Maar het is genoeg!
Er kan dadelijk wel een glas op de tafel blijven staan.

Wat een punt van discussie bleef, waren de tafelpoten.
Waar leggen of zetten we dit tafelblad op.
De wildste ideeën kwamen boven, de spectaculairste foto's van Pinterest......
Uiteindelijk is het een heel goedkoop en snel-klaar onderstel geworden:
gewoon van onze oude tafel: een metalen, in hoogte verstelbaar buisframe.
Hout gecombineerd met metaal zorgt voor een stoere, industriële look.
Ooit moet het nog zwart geverfd worden, maar dat is van later zorg.
Het idee dat de tafel zweeft, doordat het onderstel er niet recht onder staat, zorgt er ook voor, dat je het bijna niet ziet.

Vóór en na!
Wat ook wel even duurde om te beslissen, is: wat 'smeer' je op het hout.
Naast transparante lak, is olie ook een goede optie.
Speciale olie natuurlijk, met een geheim ingrediënt, wat het te behandelen oppervlak vocht- en vlekbestendig maakt. Je krijgt geen kringen van glazen op  tafel en kunt hem gewoon met een vochtige doek afnemen.
Uiteindelijk koos mijn lief voor deze olie. En hoewel transparant, verdiepen de kleuren zich en krijgt het tafelblad nog meer uitstraling.
Ik vind hem prachtig!
Onze  natuurlijke, robuuste, stoere, unieke tafel!
Van een grote kastanjeboom uit Noordwijk.
Ik ga met heel veel plezier mijn eten hierop serveren en gasten eraan ontvangen.
Elke maaltijd een feestje!
En de stoelen? Die zitten ook heerlijk ;)